THỐNG NHẤT QUY ĐỊNH THỜI HẠN SỬ DỤNG NHÀ CHUNG CƯ HIỆN NAY

Với mục đích nhằm đảm bảo cân bằng quỹ đất, đa dạng hóa loại hình nhà ở & đảm bảo sự an toàn cho đời sống dân cư. Nhà nước đã quy định thời hạn sử dụng nhà chung cư theo căn cứ quy định của Luật Nhà ở 2014 và một số Thông tư, Nghị định khác có liên quan.

Quy định về thời hạn sử dụng chung cư

Thời hạn sử dụng chung cư

Theo Luật nhà ở của nước ta thì mỗi chung cư hay sổ hồng chung cư đều có thời hạn sử dụng nhất định. Cụ thể điều 123, Luật Nhà ở 2014, quy định về thủ tục sang tên chung cư như sau: “Mua bán chung cư phải lập thành hợp đồng, yêu cầu có công chứng. Đồng thời các bên sẽ thỏa thuận về việc bên bán thực hiện bán nhà ở, chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn với nhà ở đó trong một thời hạn nhất định cho bên mua”.

Cụ thể, theo Khoản 1, Điều 99, Luật Nhà ở 2014 quy định thời hạn sử dụng nhà chung cư:

Thời hạn phụ thuộc các cấp công trình xây dựng được quy định như sau:

• Thời hạn sổ hồng chung cư là 20 năm khi công trình cấp 4
• Thời hạn sổ hồng chung cư là 20 đến 50 năm khi công trình cấp 3
• Thời hạn sổ hồng chung cư là 50 đến 100 năm khi công trình cấp 2
• Thời hạn sổ hồng chung cư là trên 100 năm khi công trình cấp 1

Cách tính thời hạn theo cấp công trình xây dựng dựa trên phụ lục phân cấp các loại công trình xây dựng phục vụ công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng được ban hành kèm theo Thông tư số 10/2013/TT-BXD ngày 25/7/2013 của Bộ xây dựng

Khi hết thời hạn sử dụng của sổ hồng chung cư chính quyền sẽ có những quy chế riêng để quyết định số phận tiếp theo của chung cư. Thông thường cơ quan quản lý phải kiểm định chất lượng công trình sau khi hết hạn và quyết định xử lý.

Vậy thì người mua phải xem xét kỹ thời hạn của chung cư khi ký kết chuyển nhượng, nhận ủy quyền sử dụng được ghi rõ trong giấy chứng nhận để nắm được thời hạn sử dụng khi mua chung cư rõ ràng trước khi tham gia giao dịch.

Thời hạn sử dụng đất xây chung cư

Khoản 3 Điều 126 Luật Đất đai năm 2013 quy định:

Đối với dự án kinh doanh nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp với cho thuê hoặc để cho thuê mua thì thời hạn giao đất cho chủ đầu tư được xác định theo thời hạn của dự án; người mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất được sử dụng đất ổn định lâu dài.

Khi hết thời hạn, người sử dụng đất nếu có nhu cầu tiếp tục sử dụng thì được Nhà nước xem xét gia hạn sử dụng đất nhưng không quá thời hạn quy định tại khoản này”.

Theo quy định trên thì thời hạn sử dụng đất dùng để xây nhà chung cư không giống nhau mà được xác định theo thời hạn của dự án (phổ biến là 50 năm). Khi hết thời hạn, nếu người sử dụng đất có nhu cầu tiếp tục sử dụng thì được Nhà nước xem xét gia hạn nhưng không quá thời hạn xác định theo dự án.

Trường hợp đối với các chung cư hết hạn

Một căn nhà khi sử dụng ít nhất 50 năm thì chắc hẳn sẽ có những tín hiệu xuống cấp dù cho đây là công trình chất lượng cao. Chung cư cũng như vậy, khi trải qua thời gian sử dụng và chịu sự tác động của thiên nhiên, hay từ những người sử dụng thì cũng sẽ xuống cấp làm ảnh hưởng đến an toàn của các cư dân mỗi chung cư. Vì thế, nhiều người băn khoăn không biết sẽ đi về đâu khi chung cư mình ở hết hạn và bị xuống cấp.

Có 02 trường hợp xảy ra đối với chung cư quá hạn sử dụng theo quy định:

Chung cư vẫn đảm bảo an toàn sinh sống:

Sau khi kiểm định chất lượng chung cư vẫn còn đảm bảo an toàn để ở thì các cư dân vẫn tiếp tục được sử dụng theo thời hạn ghi trong kết luận kiểm định. Trừ trường hợp nhà chung cư bị hư hỏng mà chưa thuộc diện bị phá dỡ nhưng nằm trong khu vực phải thực hiện cải tạo, xây dựng đồng bộ với khu nhà ở thuộc diện bị phá dỡ theo quy hoạch xây dựng được phê duyệt.

Chung cư thuộc diện bị hỏng hóc nặng:

Nếu chung cư bị hư hỏng nặng, có thể bị sập và không đảm bảo an toàn tính mạng cho cư dân, thì cơ quan quản lý sẽ ban hành kết luận và báo cáo UBND cấp tỉnh và thông báo đến các chủ sở hữu cùng cư dân cử chung cư. Cuối cùng chủ sở hữu hay các chủ đầu tư phải có nhiệm vụ tháo dỡ và xây dựng lại hoặc cải tạo một chung cư mới cho các cư dân. Hoặc bàn giao lại cho cơ quan có thẩm quyền phá dỡ và xây dựng công trình khác

Theo quy định tại Khoản 3 Điều 99 Luật Nhà ở 2014, trong trường hợp nếu khu đất có nhà chung cư vẫn phù hợp với quy hoạch xây dựng nhà ở thì chủ sở hữu được cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư mới.

• Nếu khu đất có nhà chung cư không còn phù hợp với quy hoạch xây dựng nhà ở thì chủ sở hữu nhà chung cư phải bàn giao lại nhà chung cư này cho cơ quan có thẩm quyền để phá dỡ và xây dựng công trình khác theo quy hoạch được duyệt.
• Trường hợp phá dỡ để xây dựng lại nhà chung cư thì các chủ sở hữu được tiếp tục thực hiện quyền sử dụng đất có nhà chung cư đó; trường hợp phá dỡ để xây dựng công trình khác thì việc xử lý quyền sử dụng đất có nhà chung cư này được thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai.

Vậy, Pháp luật không ấn định thời hạn sử dụng chung cư (không ấn định là 50 năm vì có loại chung cư theo thời hạn hoặc chung cư sở hữu vĩnh viễn, nhưng phổ biến nhất vẫn là 50 năm). Thời hạn sử dụng đất để xây chung cư được xác định theo dự án, khi hết thời hạn nếu có nhu cầu tiếp tục sử dụng thì được xem xét gia hạn. Do vậy, thời gian sử dụng chung cư sẽ phụ thuộc vào cấp công trình xây dựng và kết luận kiểm định chất lượng; nếu chung cư bị hư hỏng nặng thì phá dỡ để xây dựng mới, trừ trường hợp không phù hợp quy hoạch.